<Արի տուն> ծրագրի 6-րդ փուլի մասնակիցներ

17-ամյա Կառլա Սարգիսը և Գոհար Ալաբյանը Հայաստան են եկել Լիբանանից: Կառլան առաջին անգամ է Հայաստանում, իսկ Գոհարը 2 ամիս առաջ ընտանիքի հետ միասին տեղափոխվել է Հայաստան՝ մշտական բնակության:

Լիբանանի հայկական դպրոցում սովորել են արևմտահայերեն գրել, կարդալ, հայրենասիրական երգեր: Այստեղ նեղվում են միայն մի բանից, որ արևելահայերենին լավ չեն տիրապետում,  և կցանկանային արևելահայերեն լավ իմանալ:

Կառլա Սարգիսը փաստաբան է ցանկանում դառնալ, իսկ Գոհար Ալաբյանը Հայաստանում պատրաստվում է սովորել խոհարարություն:

Այստեղ նոր ընկերներ են ձեռք բերել, սակայն այստեղի պատանիների ազատությունը միանգամայն տարբեր է լիբանանահայ պատանիների՝ ազատության մասին պատկերացումներից: «Արի տուն»  ծրագրի շրջանակներում այցելած վայրերից Կառլային ամենից շատ դուր է եկել Սարդարապատը: Նրանք երկուսն էլ սիրահարվել են իրենց հայրենիքին, նրա  բնությանը, օդ ու ջրին…

Կոլյան, Մարիամը և Մարգարիտան եղբայր-քույրեր են: Կոլյան և Մարիամը առաջին անգամ են Հայաստանում, իսկ իրենց ավագ քույրը՝ Մարգարիտան, 4-րդ անգամ է հայրենիք այցելում:

Նրանք Աշտարակի ձորն են ամենից շատ հավանել: Այստեղ տատիկի տանն են հյուրընկալվել: Շատ ուրախ են, որ տատիկի խորհրդով մասնակցել են «Արի տուն» ծրագրին, և այժմ գտնվում են Հայաստանում: Երեխաները հիանալի օրեր են անցկացնում՝ տեսարժան վայրեր այցելելով, իրենց հասակակից հայաստանաբնակ և աշխարհի տարբեր ծայրերից ժամանած հայ պատանիների հետ շփվելով: Եվ ամենակարևորը՝  արդեն սովորել են հայերեն տառերը…

Մաղինե Զիքյանը Հայաստան է եկել Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքից: Վերջին անգամ 9 տարի առաջ է եղել Հայաստանում: Հյուրընկալվել է հարազատների տանը: Հայաստանից ստացած իր տպավորություններով նա կիսվել է «Հայերն այսօրի» թղթակցի հետ:

«Այստեղ շատ ընկերասեր են, շատ ավելի ջերմ, քան Ֆրանսիայում: Ֆրանսիայում սառն են մարդիկ, այնտեղ փողոցները ավելի աղտոտ են, քան Հայաստանում: Ես սիրում եմ Հայաստանը, բայց կցանկանայի հետագայում Իսպանիայում բնակվել, Հայաստանում չեմ կարող…

Հայաստանում ինձ դուր չի գալիս, թե ինչպես են ավտոմեքենաներ վարում…»:

Մաղինեն մասնագիտությամբ կոսմետոլոգ է, և երբ վերադառնա Ֆրանսիա, կաշխատի իր մասնագիտությամբ:

Մարիամ Նազարյան
«Արի տուն» ծրագրի մասնակիցները սիրահարվել են իրենց հայրենիքին, նրա բնությանը, օդ ու ջրին…
«Արի տուն» ծրագրի մասնակից. «Այստեղ շատ ընկերասեր են»

Հայաստանում առկա խնդիրները

Հայաստանում առկա խնդիրները ամենատարբեր բնույթի են, և հաճախ անլուծելի են թվում, սակայն կփորձենք առաջարկել այդ խնդիրների համար լուծումներ:

Ամենաառաջին և կարևոր խնդիրը ՀՀ աշխատաշուկան է: Եվ երկրորդը, որը բխում է առաջինից, երիտասարդների ուժերը օգտագործելու, չվարձատրելու և այլն, որի հիմնական պատճառը ոչ ֆորմալ տնտեսությունների առկայությունն է:

Աշխատանքի շուկայում խնդիրները շատ են: Գիտենք, որ տարիներ շարունակ, գնալով էլ ավելի է մեծանում <ուղեղների հոսք> շարժումը՝ Հայաստանից դեպի արտասահմանյան երկրներ: Եվ քանի դեռ կա այսպիսի երևույթ, ակնհայտ է, որ աշխատաշուկան կորցնում է իր լավագույն աշխատանք առաջարկողներին:

Ես կարող եմ ասել <գիտելիք> կապիտալի արտահոսք ունենք...

Հայաստանում ընկերությունները պատկանում են մի քանի անձանց, գործում են հիանալի օրենքներ, որոնք միայն մեզ համար են գործում, չկան միջազգային ստանդարտներին համապատասխանող ընկերություններ, կամ շատ քիչ են:

Ինչ վերաբերվում է ոչ ֆորմալ տնտեսություններին, ապա շատ երկրներում առկա է այս խնդիրը: Շատերն ասում են, որ այն բացասական երևույթ է, շատերը՝ հակառակը: 

Մի քանի տնտեսագետներ ասում են, որ դա օգուտ է տվյալ պետությանը, քանի որ եթե նա գրանցի իր գործունեությունը, շահույթ չի ունենա, և այն այլևս չի գործի, իսկ դա վնաս է և՛ աշխատողին, և՛ տնօրենին: 

Շատերը այլ կարծիքի են՝ ոչ ֆորմալ տնտեսությունները լուրջ վնաս են հասցնում պետությանը՝ պետբյուջեին:

Իմ առաջարկը ընկերությունների մասով այն է, որ յուրաքանչյուր ընկերություն, լինի մեծ թե փոքր, պետք է ունենա իրեն հատուկ և բնորոշ դիզայն, աշխատողների համար նախատեսված հատուկ հագուստներ՝ ընկերության լոգոներով: Ճիշտ է, գուցե այս ամենը լրացուցիչ ծախսերի հետ է կապված, այնուամենայնիվ շատ հաճելի է և միաժամանակ ճիշտ մարքեթինգային քայլ է: Ճապոնիայի մարքեթինգային ռազմավարությունը կցանկանայի, որ Հայաստանում էլ կիրառվեր...

Իսկ գրանցված աշխատող լինել թե չգրանցված, դա յուրաքանչյուր անհատի որոշումն է, ինքը պետք է գիտակցի այդ ամենի առավելություններն ու թերությունները...

Հ. Գ. Չգրանցված աշխատելը նաև մարդու ոչ տեղեկացվածությունից է գալիս... :) ինչ էլ լինի պահանջեք, որ ձեզ գրանցեն

Մարիամ Նազարյան

Ո՞վ է առաջնորդը

Երկու կարևոր հատկանիշ, որոնք պետք է ունենա առաջնորդը.

- Եղե՛ք լավագույն գաղափարի հեղինակ, ինչը կօգնի ձեզ լինել առաջնորդ

- Եղե՛ք առաջնորդ, բայց ոչ հրամայող:

Առաջնորդը պետք է տարբերվի իր գաղափարներով բոլորից:

Հենց դա է առաջնորդի առաջին հատկանիշը:

Այսինքն՝ առաջնորդ նշանակում է լինել թիմի առջևից գնացող, հասարակությանը առաջնորդող:

Իմ կարգախոսն է. Եղե՛ք առաջնորդ, բայց ոչ հրամայող:

Առաջնորդ կարելի է լինել տարբեր բնագավառներում: Առաջնորդ կարող եք լինել ընկերների շրջապատում, ուսումնական հաստատությունում, ընտանիքում և, իհարկե, առաջնորդ կարելի է լինել,  և որը ամենակարևորն է, բիզնեսի ոլորտում:

Առաջնորդությունը ես այսպես կնկարագրեմ:

Օրինակ՝ դասարանում առաջնորդներին կարելի է բաժանել մի քանի խմբի.

- Աշակերտներ, որոնք աչքի են ընկնում իրենց վառ անհատականությամբ, խելացիությամբ, բացառիկ ընդունակություններով: Հետևաբար այսպիսի աշակերտները ունեն առաջնորդի կարգավիճակ....

- Աշակերտներ, որոնց աչքի են ընկնում իրենց համարձակությամբ, գեղեցիկ տեսքով, բայց ոչ այնքան խելացիությամբ: Հետևաբար այսպիսի աշակերտները նույնպես առաջնորդներ են իրենց տեսակով, սակայն, միանգամայն, այլ տեսանկյունից:

Ընտանիքում նույնպես կան առաջնորդներ: 

Տեսե՛ք, թե՛ ընտանիքում, թե՛ ընկերության մեջ, ինչպես և ես, այնպես էլ շատ շատերը ցանկանում են լինել առաջնորդ:

Բայց այստեղ ես տեսնում մի բան, որը ինձ դուր չի գալիս: Դա այն է, որ պետք է լինել առաջնորդ, բայց ոչ հրամայող:

Եթե ցանկանում եք առաջնորդ լինել, առաջնորդել, ուղորդել մարդկանց, անհատներին, պետք է ձեզ հավասար իրավունքներ վերապահեք, և երբեք մարդկանց միայն ձեր տեսանկյունից չնայեք: Այնպես առաջնորդել, որ այդ ամենը չվերածվի սեփական անձը հայտնի դարձնելու զուտ միտում:

Առաջնորդներ, իրոք, դառնում են ժամանակի ընթացքում, միմիայն, առաջին հերթին, մարդկանց ներաշխարհին լավ ծանոթ լինելու դեպքում:

Չի կարելի ձեր առաջնորդի գաղափարները ստիպել, որպեսզի անհատները  այն ընդունեն: Ոչ-ոքի հաճելի չէ լինել կամակատարի կարգավիճակում և ձեզ տեսնել առաջնորդողի դերում:

Մարիամ Նազարյան