Մարիամ Այունցը երիտասաարդ ստեղծագործող է:
Հարցազրույցում խոսվում է նրա մարդկային արժեքների, հատկանիշների, մասնագիտական հմտությունների մասին, իսկ վերջում ներկայացված են նրա ձեռքի աշխատանքները:
Ինչպե՞ս ստացվեց և ի՞նչը օգնեց քեզ հասկանալու, որ պատերի դեկորատիվ նկարազարդումը, ամենատարբեր իրերի պատրաստումը ավելի հոգեհարազատ է քեզ և կարող ես քո մասնագիտությանը զուգահեռ օգտակար լինել շրջապատին:
Անկեղծ ասած՝ շատ պատահաբար, ընկերոջս հետ զրուցում էինք, թե ինչ հրաշալի կլիներ զբաղվել հոգեհարազատ ու սիրված գործով՝ հիմնական մասնագիտությունից զատ, և ընկերոջս (այժմ արդեն նշանածիս) խորհրդով փորձեցի մի քանի շապիկ պատրաստել։ Դրական արձագանք ստանալով՝ ոգևորվեցի և սկսեցինք միասին զբաղվել ինտերնետի միջոցով աշխատանքներիս տարածումով։ Պատվերները օրեցօր շատացան, որոշեցինք ընդլայնել ոլորտը. նկարել բաժակների, ապակեղենի, պա երի վրա։ Պատվիրատուների հիացմունքն ու աննկարագրելի դրական արձագանքը ավելի է ոգևորում ու ստիպում երևակայել՝ չձանձրացնելու համար։
Ի՞նչ ես կարծում, 16-18 տարեկան երիատասարդն ունա՞կ է ճիշտ ընտրություն կատարելու մասնագիտության հարցում:
Ես 15 տարեկանում ընդունվեցի ԲՈՒՀ՝ ՀՊՏՀ՝ քաջ գիտակցելով, որ նպատակս հիմնական մասնագիտություն ստանալն է, սակայն հոգուս խորքում միշտ երազում էի արվեստի՝ նկարչության հետ կապված աշխատանքի մասին։ 19 տարեկանում արդեն սկսեցի ստեղծագործական աշխատանքվ զբաղվել: Այսպիսով վստահաբար կարող եմ ասել, որ տիրապետում եմ երկու մասնագիտության։ Չեմ կարծում, որ սխալ եմ արել, քանզի ստացիոնար մասնագիտություն միշտ անհրաժեշտ է մարդուն, իսկ արվեստը միշտ կարող է լինել ուղեկցող մասնագիտություն և չխանգարել հիմնականին։ Քանի որ հասարակության ճաշակն ու պահանջները փոփոխվում են, և երբեք չես կարող կանխատեսել արվեստի պահանջարկը որոշ ժամանակ հետո։
Որքանո՞վ է քեզ անհանգստացնում մարդկանց կարծիքը քո անձի մասին:
Մարդկանց կարծիքը կարելի է դասել մի քանի տեսակի՝ կարծիքներ, որոնք ոգևորում են, մեկ-մեկ քննադատում, սակայն ճիշտ ուղղություն տալիս, կարծիքներ, որոնք կոտրում են, հետ պահում որոշակի քայլերից (սրանք արժեքավոր, մտերիմ մարդկանց կարծիքներն են, ինչու չէ նաև անծանոթների կարծիքներ, որոնք գնահատում են և բարյացակամ վերաբերվում), սակայն կարծիքներ կան, որ միայն արժե անտեսել՝ դրանք անտեղի, անիմաստ ու հիմք չունեցող կարծիքներ են՝ մարդկային նախանձի, չարության արդյունք՝ երբեմն անգիտակցաբար։
Ինչպե՞ս է Մարիամ Այունցը տեսնում կյանքի դժվարությունները, և արդյո՞ք դրանք վախեցնում կամ անհանգստացնու՞մ են իրեն:
Մարիամ Այունցը չնայած 21 տարեկան է, սակայն հասցրել է տեսնել և ճանաչել շատ, երբեմն նաև չափազանց մեծ դժվարություններ, որոնք մեկ-մեկ հիասթափեցրել են, կոտրել, սակայն ճիշտ խոսք կա՝ То, что нас не убивает, делает нас сильнее.. Ինձ թվում է, ցանկացած դժվարության տակ թաքնված են դասեր, որոնք ուժեղացնում են մեզ։ Չնայած, կյանքի դժվարությունները սարսափելի չեն, քանի որ կողքիս ունեմ շատ ուժեղ մարդ, որը ցանկացած դժվարություն վերցնում է իր վրա:
Քո կարծիքով, շատ կամենալու դեպքում, անհատը կարո՞ղ է իրականացնել իր` երազանքի նմանվող ցանկությունները:
Այո, իհարկե, այն, որ ես 2 տարի առաջ չէի համարձակվի «ցանկություն» անվանել արվեստի ոլորտում այս՝ չնայած փոքր, բայց ինձ համար շաաատ արժեքավոր աշխատանքը, որը դարձավ իրական, և հիմա վստահ քայլերով ընդլայնվում է ու գնում դեպի հաջորդ՝ ավելի մեծ ու ռեալ երազանքիս իրականացում։
Ի՞նչը կարող է մղել մարդուն այն գաղափարի ընդունմանը, որ դժվարություններին պետք է ժպիտով նայել ու առաջ գնալ։
Ինձ թվում է, միայն համակերպվելու ունակությունը։ Ժպիտով նայելը որոշ հարցերում հնարավոր չէ, սակայն գոնե միշտ պետք է լինի ամեն ինչի անցողիկ լինելու գիտակցումը։ Վստահաբար կարող եմ ասել, որ ցանկացած բան և ցանկացած մեկը մոռացվում է ժամանակի ազդեցությամբ։
Եթե հնարավորություն լիներ ժամանակով ետ սլանալ և հայտնվել քո մանկության տարիներին, ի՞նչ կցանկանայիր անել, որը չես արել կամ էլ` ետ բերել:
Անել՝ ինձ թվում է ոչինչ, ամեն ինչ ճիշտ է և իր բնականոն հունով է ընթանում, բայց կուզեի հետ բերել անչափ սիրելի մարդկանց ներկայությունը, որոնց էլ երբեք չեմ տեսնի։
Ի՞նչ ես կարծում, ի տարբերություն այսօրվա մանուկների, դու առավել երջանիկ և խաղա՞ղ մանկություն ես ունեցել:
Այո, անհոգ ու իրոք մանկական մանկություն եմ ունեցել, իսկ այսօրվա մանուկները զերծ են շփումից ու մանկական խաղերից՝ համակարգիչների, հեռախոսների և այլն՝ մանկության հետ կապ չունեցող իրերից:
Ո՞ր զգացումն ես այս կյանքում համարում շատ վեհ` մարդկային ամեն տեսակ զգացողություններից:
Սերը։ Դրա ցանկացած տեսակ՝ սիրելիիդ, ծնողներիդ, ընտանիքիդ, ընկերներիդ, մարդու ու Աստծու հանդեպ։ Միայն դրա առկայության դեպքում է հնարավոր անկեղծություն, վստահություն, կապվածություն, միմյանց օգնելու ու բարին տալու ցանկություն։
Ո՞րն է քեզ համար բարի մարդու կերպարը:
Ինչպես արդեն նշեցի՝ Սիրո, անկեղծության, վստահության, փոխօգնության առկայությունը։ Պարտադիր պայման է չարության, ստի, նախանձի բացակայությունը:
Արդյո՞ք մարդկային բնավորությունը ձևավորվում է լույս աշխարհ գալուց հետո, թե՞ այն ծնվում է և ավարտվում կյանքի հետ:
Իմ կարծիքով մարդու բնավորության մի մասը տրվում է ի ծնե՝ փոխանցվում ծնողներից, իսկ մյուս մասը կերտվում դաստիարակությամբ, շրջապատի ազդեցությամբ, դժվարություններով։
Բնավորությունը կարելի՞ է փոխել, թե՞ միայն տեսակետն ու աշխարհայացքն է ենթակա փոփոխման:
Մեծ ցանկության դեպքում կյանքում ամեն ինչ հնարավոր է։ J Ոմանք փոխում են բնավորությունը սիրելիին դուր գալու, ոմանք մարդկանց մեծամասնությանը ձուլվելու, ոմանք դժվարություններին դիմանալու համար։ Դրա համար կարող են պահանջվել երկար օրեր անգամ՝ տարիներ։ Իսկ աշխարհայացքի փոփոխության համար կարող են պահանջվել հաշված րոպեներ՝ ուրախություն, հիասթափություն, անսպասելի դեպքեր՝ այս ամենի ազդեցությամբ մարդը փոխում է աշխարհայացքը։
Հաջողակ ծնվում ե՞ն, թե դառնու՞մ: Ո՞վ է քեզ համար հաջողակ մարդու վառ օրինակը մեր օրերում:
Այս դեպքում էլ կարծում եմ որոշ չափով ծնվում, որոշ չափով դառնում։ Հաջողակ են այն մարդիկ, ովքեր ծնվել են բարի, սիրող ընտանիքում, մնացածը հնարավոր է ձեռք բերել տարիների ընթացքում։ Հաջողակ մարդ համարում եմ ինչու չէ նաև ինձ՝ ունեմ հիանալի ընտանիք, սիրում եմ ու սիրված եմ, ունեմ 2 մասնագիտություն, ձգտում եմ ամեն ինչ հասցնել կատարելության։
Լինելով շատ հաջողակ քո մասնագիտական բնագավառում` ո՞րն է եղել քո առաջին ստեղծագործությունը և ի՞նչ թեմայով էր:
Առաջին ստեղծագործություն որպես այդպիսին չեմ կարող նշել, քանի որ ստեղծագործել եմ շաատ վաղ տարիքից, ունեմ բազմաթիվ գործեր, որոնք սակայն մնում են իմ արվեստանոցի պատերի ներսում: Իսկ որպես պատվիրվող և վաճառվող աշխատանք առաջինը եղել է DDT խմբի շապիկը։
Ունեցե՞լ ես անհատական ցուցահանդեսներ:
Ոչ, ցուցահանդեսներ դեռ չեմ ունեցել։ ԱՆկեղծ ասած՝ հակառակ ստեղծագործական ձգտումներին, չունեմ կազմակերպչական ջիղ, որը կօգնի նման հարցերում, սակայն շուտով հույս ունեմ իրականացնել նաև դա, իհարկե, սիրելիիս և մտերիմներիս օգնությամբ։
Ընտանիքում ո՞վ է ուղղորդել քեզ արվեստի ճանապարհով:
Չնայած, որ ընտանիքիս անդամները միշտ հորդորել են ընտրել այլ հիմնական մասնագիտություն, սակայն բոլորը միշտ ոգևորում են՝ դրական կարծիքներով, խորհուրդներով ուղղորդում՝ երազանքիս հասնելու համար։
Այդ բնագավառում ովքե՞ր են եղել քո ուսուցիչները:
Անկեղծ ասած չեմ սովորել և չեմ ունեցել այդպիսի մասնագիտական պատրաստվածություն, սակայն հաճախել եմ հրաշալի արվեստագետի արվեստանոց՝ Սամվել Բաղդասարյան, որի՝ թե՛ արվեստի, և թե՛ այլ բնագավառներում արժեքավոր խորհուրդները միշտ հիշում և կիրառում եմ։ Նա կյանքիս շատ կարևոր մարդկանցից է, ով կարողացել է փոխել շատ բնավորության գծեր, աշխարհայացք։
